Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.

Chef-dirigent Jaap van Zweden in de woensdag heropende David Geffen Hall in New York.

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

5 vragen aan Jaap van Zweden Deze week heropende de David Geffen Hall, thuisbasis van het New York Philharmonic Orchestra. Chef-dirigent Jaap van Zweden over de 550 miljoen dollar kostende renovatie.

Berucht slecht was hij, de akoestiek van de thuiszaal van het New York Philharmonic Orchestra. Voor de Nederlandse dirigent Jaap van Zweden (1960) is de renovatie van 550 miljoen dollar hét speerpunt van zijn chefschap. De vernieuwde David Geffen Hall heropende afgelopen week in het Lincoln Center in New York. Per telefoon beantwoordt Van Zweden vijf vragen.

Hoe bevalt de vernieuwde zaal?

„We stonden altijd met onze rug tegen een muur te musiceren, waardoor het geluid snoeihard naar voren de zaal in werd gekatapulteerd. Nu staat het podium - indachtig het Amsterdamse Concertgebouw - meer naar voren, dus is er achter het orkest ruimte voor publiek en eventueel een koor. De klank kan naar achteren weg, waardoor je een surround-effect krijgt. Het publiek zit ook meer om ons heen, wat een intiemere sfeer schept. Met bewegende panelen in het plafond kunnen we voor elk concert nog akoestische aanpassingen doen.”

Wat was uw rol als chef-dirigent in dit proces?

„Ik groeide op in het Concertgebouw, akoestisch een van de mooiste plekken ter wereld. Daar hebben we inspiratie uit geput. Ook mijn ervaring met andere zalen - zoals Dallas en Hongkong - zitten in het nieuwe ontwerp. Behalve een ruimtelijker opstelling van het orkest heb ik gepleit voor meer hout, wat niet alleen de klank ten goede komt, maar de zaal warmer en vriendelijker maakt. Het gebouw is in zijn geheel nu sfeervoller. Het nodigt New Yorkers uit naar binnen te komen. Dat is belangrijk, want je luistert ook met je ogen. Het moet een zaal zijn van de mensen en voor de mensen.”

Hoe ervoer u na twee jaar verbouwen het eerste Return Home-concert met de New York Philharmonic?

„Waanzinnig. We brachten een programma met vooral splinternieuwe muziek. New York is altijd – al sinds Mahler hier dirigeerde – een plek geweest voor de nieuwe werken. Ik heb bij mijn aantreden destijds ook gezegd: ik wil om de week een wereldpremière, want zonder eigentijdse componisten gaat de klassieke muziek ten onder. We werken ook hard aan meer diversiteit in het orkest, maar dat gaat niet van maandag op dinsdag. Je kunt niet het zaad planten en meteen de bloemen uit de grond trekken. Dat heeft tijd nodig.”

In 2024 neemt u als chef afscheid van New York en Hongkong, maar u begint in Seoel. Waarom?

„Binnenkort beleggen we daar een persconferentie over, maar als je ziet wat er in Zuid-Korea allemaal gebeurt op het gebied van cultuur en muziek – dat tart de verbeelding. Bijna elk kind wil een instrument bespelen. Klassieke muziek leeft daar onder jongeren veel meer dan in het westen. Bovendien herbergt Seoel het misschien wel beste orkest van Azië. En als het dat niet al is, dan maak ik het ervan.”

Een combinatie met New York en Hongkong was onmogelijk?

„Nee, ik heb besloten om de maanden juni, juli en augustus niet meer te werken, maar mezelf op te laden bij mijn familie en dierbaren en mijn geest en lichaam te laten herstellen door rust en sport. Vanaf 2025 worden die drie maanden heilig voor me.”

Wat moet je deze week zien, horen of luisteren? Onze redacteuren recenseren en tippen

Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt. U kunt ons ook anoniem een tip geven.